Publicaties

Inspiratie ophalen voor Nederlandse gezondheidszorg in Zweden

fluent is in maart naar Zweden gereisd om daar kennis en inspiratie op te doen over de organisatie en uitvoering van de gezondheidszorg. We bezochten een VVT instelling, een eerstelijns zorgcentrum en een ziekenhuis in de buurt van Stockholm.

En inspiratie hebben we gekregen!

De gezondheidszorg in Zweden, onder gezamenlijke verantwoordelijkheid van centrale overheid, provincie en gemeente wordt door wetgeving gereguleerd maar geeft een grote invullende rol aan de lokale, gemeentelijke, overheid. En is dit niet waar wij in Nederland sinds januari 2015 mee bezig zijn?

Eigenwaarde Garantie en scheiden wonen en zorg

Bij Forenåde Care , de grootste commerciële aanbieder van zorg in verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg en thuisverpleging, persoonlijke begeleiding en medische zorg in Zweden werden we gastvrij ontvangen. In Uppsala hebben ze slechts een jaar geleden via een aanbesteding het recht gekregen de zorg in het gemeentelijk verpleeghuis ‘Tunasen’ aan te bieden. Een bijzonder voorbeeld van scheiden van wonen en zorg, en de rol van de gemeente. De gemeente is eigenaar van het overgrote deel van de verpleeg- en verzorgingshuizen in de stad. Hiermee kan de gemeente een goede toegankelijkheid van deze voorzieningen in eigen wijk garanderen. Ze organiseert periodiek een aanbesteding voor het leveren van zorg in deze huizen. De gemeente moet ervoor zorgen dat er minimaal 30% private aanbieders zijn. In de overige huizen is de gemeente de aanbieder van zorg. De prijs van de zorg staat vast en selectie vindt plaats op basis van de te leveren kwaliteit. Deze werkwijze voorkomt prijsconcurrentie  zoals we nu in Nederland zien. Aanbieders die de kwaliteitscriteria halen, kunnen zorg aanbieden. Gebruikers van de zorg betalen op basis van inkomen maximaal € 187,- per maand eigen bijdrage voor de zorgkosten, woonlasten worden apart gerekend en betaald.

In Uppsala konden de patiënten in 2015 blijven wonen in het huis, het personeel bleef in de instelling, maar de leidinggevenden gingen weg en er kwamen leidinggevenden van de nieuwe zorgorganisatie Forenåde Care in het huis.

De intrinsieke gerichtheid van de medewerkers op kwaliteit en dus aan de behoeften te voldoen van de bewoners qua zorg, wonen en voeding opvallend. En voor ons zichtbaar op de werkvloer door de continue focus van personeel en bij de leidinggevenden op de patiënt die centraal staat en de garantie die men in dit geeft op eigenwaarde!

Als een oudere zorg nodig heeft in een instelling dan zorgt de ‘Wet op Samen Wonen’ ervoor dat stellen bij elkaar kunnen blijven. Het is dus niet zo, zoals in Nederland vaak het geval is, dat de zieke oudere naar een verzorgingstehuis moet en de gezonde oudere thuis moet blijven wonen.

Zweedse ouderen worden gestimuleerd om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, maar hiervoor verschaft de staat ook de nodige middelen. Zo is er in iedere gemeente een tafeltje-dekje faciliteit, maar er zijn ook inloophuizen waar ouderen gezamenlijk de maaltijd kunnen nuttigen of zelfs om daar gezamenlijk te koken.

‘Wat vooral opviel in deze instelling was de rust bij cliënt en personeel, de focus op de eigenwaarde en hiermee de regierol van de patiënt over zijn eigen zorg.’

Verplaatsen van zorg naar anderhalvelijnscentra onderbouwd door ervaring en getallen

Gustavsberg Healthcare Center biedt een uitgebreid aanbod aan eerstelijnsgezondheidszorg voor de 32.000 mensen in Varmdo. We worden ontvangen door de bevlogen directeur van het centrum, zij is tevens huisarts. In het centrum wordt dichtbij de patiënt huisartsenzorg, geestelijke gezondheidszorg, preventie, geriatrie, fysiotherapie, geboorte- en kraamzorg, revalidatie en thuiszorg aangeboden. In samenwerking met Karolinska Institutet wordt een combinatie van onderzoek en onderwijs uitgevoerd.

In het centrum zijn verschillende huisartsen gespecialiseerd op het gebied van o.a.  Cardiologie, Diabeteszorg en Geestelijke Gezondheidszorg. Zij leveren het grootste deel van de zorg voor onder andere diabetes patiënten, COPD patiënten en mensen met psychische klachten dicht in de buurt en in afstemming met de specialisten in het ziekenhuis. Ook kleine ingrepen worden in het centrum door specialisten uit het ziekenhuis gedaan. Een manier van organiseren ooit ingegeven door de grote afstanden. In Zweden wordt deze werkwijze onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek en fungeert nu als een voorbeeld voor de ontwikkeling van anderhalvelijnszorg in Nederland.

Hierdoor zijn veel van bovengenoemde ontwikkelingen statistisch en protocollair onderbouwd en kan geconcludeerd worden dat veel onderdelen van de Cardiologische en Diabeteszorg heel goed bij een gespecialiseerde huisarts terecht kunnen.

In Zweden zijn er de afgelopen jaren veel wijzigingen geweest in de aansturing van de specialistische zorg. De schaal van het centrum zorgt ervoor dat ze adaptief om kunnen gaan met deze wijzigingen en de meeste zorg voor de burgeres in de buurt dichtbij kunnen blijven leveren.

Nieuwste Ontwikkelingen in bouw en organisatie van ziekenhuiszorg

In het bezoekerscentrum van het Karolinksa Ziekenhuis vallen ons de  technologische en organisatorische hoogstandjes op die gebruikt worden bij de bouw van het nieuwe ziekenhuis.

In het concept van het nieuwe ziekenhuis staat het pad van de patiënt centraal.  Er komen 280 verschillende paden en de afdelingen chirurgie en interne verdwijnen. Via onderstaande link kun je het pad van een patiënt met kanker volgen.

Staande naast de contouren van het bouwproject viel de enorme grootte van dit project op. 36 OK’s en ongeveer 320.000m2. Karolinska kiest net als vele nieuwe ziekenhuizen voor allemaal éénbedskamers met rooming in faciliteiten. Alle afdelingen worden zo ontworpen dat ze maximaal flexibel zijn.

Alle indrukken die we bij dit bezoek aan Karolinksa opdeden hebben ons de discussie opgeleverd of deze manier van denken ook in Nederlandse ziekenhuizen gebruikt kan worden. We bemerkten bij onszelf een aantal belemmeringen hierover doordat we in ons denken over de Nederlandse ziekenhuizen vooral met doelmatigheidsdenken bezig zijn.

Conclusie

Ketenzorg, kwaliteit en eigenwaarde staan centraal in Zweden. Deze reis heeft ons geïnspireerd om weer verder te werken aan de verbetering van de zorg in Nederland.

Wij zijn voornemens om het najaar opnieuw een reis te organiseren voor zorginstellingen. Wilt u zich ook laten inspireren? Meld u aan via info@fluent.nl.

 

Onze conclusie van ons bezoek aan Zweden is dat Mensgerichte zorg wat ons betreft in ieder geval de toekomst is ! En dit sterkt ons in onze gedachten, want heeft al langer onze aandacht !